Ontslaggronden

Er is slechts een beperkt aantal gronden om een werknemer te ontslaan, te weten

• bedrijfseconomisch;
• Langdurige arbeidsongeschiktheid;
• regelmatig ziekteverzuim;
• disfunctioneren;
• verwijtbaar handelen;
• werkweigering;
• verstoorde arbeidsrelatie;
• andere omstandigheden.

Als een van deze ontslaggronden zich niet voordoet, kan een werkgever een werknemer niet ontslaan. Indien voormelde ontslaggronden zich voordoen, moet de werkgever om een werknemer te kunnen ontslaan, een ontslagvergunning van het UWV hebben dan wel de arbeidsovereenkomst laten ontbinden door de kantonrechter. Afhankelijk van de grond moet de werkgever kiezen voor een bepaalde route (zie ontslagroutes).

 

Een werkgever kan echter een werknemer ook op staande voet ontslaan indien er sprake is van een dringende reden.

Hiervan is sprake als een werknemer zich heeft gedragen op een zodanige wijze dat van de werkgever niet verwacht kan worden dat hij de arbeidsovereenkomst in stand houdt. Daarbij gaat het om situaties waarbij de werknemer op grove wijze zijn verplichtingen die de arbeidsovereenkomst met zich brengt, heeft veronachtzaamd. De wetgever heeft in de wet een aantal voorbeelden genoemd. Een zeer bekend voorbeeld van een dringende reden is diefstal. Ook indien het gaat om diefstal van zeer kleine zaken (zoals pinda’s of een WC-rol) kan er sprake zijn van een dringende reden. Andere voorbeelden van een dringende reden zijn bedreiging door werknemer, mishandeling door werknemer, eigendommen van de werkgever die opzettelijk door werknemer worden beschadigd of wanneer werknemer weigert te voldoen aan redelijke bevelen of verplichtingen niet nakomt.

Als er sprake is van een dringende reden voor ontslag, kan en mag de werkgever die daarmee geconfronteerd wordt, altijd een ontslag op staande voet geven. In dat geval gelden de opzegverboden niet en is ook het vereiste van het hebben van een ontslagvergunning dan wel het organiseren van een ontbinding via de kantonrechter – niet aan de orde.

Een werkgever kan dus – als er sprake is van een dringende reden – de arbeidsovereenkomst met de werknemer met onmiddellijke ingang opzeggen, ongeacht of deze ziek, zwanger of lid van de ondernemingsraad is.

De werknemer kan zich verweren tegen een ontslag op staande voet waaraan een dringende reden ten grondslag ligt indien het gegeven ontslag niet aan de vereiste vormvereisten voldoet. Zo moet het ontslag onverwijld worden gegeven hetgeen betekent dat het direct na het voorval waarop het ontslag ziet, moet worden medegedeeld. Ook moet het ontslag schriftelijk worden bevestigd en moet het goed worden gemotiveerd.

Indien er naar het oordeel van de werknemer geen sprake is van een dringende reden, moet door de werknemer de nietigheid van het gegeven ontslag binnen 6 maanden worden ingeroepen en moet hij of zij zich beschikbaar houden voor de bedongen werkzaamheden.

De lijst van gronden voor ontslag:

• langdurige ziekte
• bedrijfseconomische omstandigheden
• veelvuldig ziekteverzuim
• disfunctioneren
• verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer
• weigeren arbeid te verrichten wegens gewetensbezwaren
• een verstoorde arbeidsverhouding
• andere omstandigheden waardoor van de werkgever niet gevergd kan worden de arbeidsovereenkomst te laten voortduren